Czy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe? Wszystko, co warto wiedzieć o świadectwie przy wynajmie

Wraz z końcem kwietnia 2023 weszła w życie nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. Dla właścicieli nieruchomości, którzy chcą sprzedać lub wynająć mieszkania oznacza to konieczność posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej. Kara grzywny za brak certyfikatu energetycznego budynku, nieprawidłowe sporządzenie lub wydanie przez osobę bez uprawnień może wynieść nawet 5 000 zł. W dzisiejszym artykule przybliżymy, co ten obowiązek oznacza dla wynajmujących i kiedy trzeba przedstawić wspomniane świadectwo. Zrozumienie, co to jest świadectwo energetyczne oraz dlaczego jest istotne, może przynieść właścicielom wiele korzyści, a także pozwoli na uniknięcie konsekwencji finansowych. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak je uzyskać, kiedy trzeba je posiadać i ile kosztuje – jesteś w odpowiednim miejscu.

Z artykułu dowiesz się…

• Co to jest świadectwo energetyczne i jaki ma cel?
• Czy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe?
• Kiedy nie trzeba świadectwa charakterystyki energetycznej?
• Jakie informacje zawiera świadectwo charakterystyki energetycznej?
• Jakie korzyści płyną z posiadania świadectwa energetycznego?
• Gdzie uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej?
• Kto wydaje świadectwo energetyczne?
• Ile kosztuje świadectwo energetyczne i jak długo jest ważne?
• Jak wygląda przykładowe świadectwo charakterystyki energetycznej?
• Jakie są kary za brak posiadania świadectwa energetycznego mieszkania lub domu?

Co to jest świadectwo energetyczne i jaki ma cel?

Świadectwo charakterystyki energetycznej, znane również jako certyfikat energetyczny, to dokument potwierdzający efektywność energetyczną budynku lub mieszkania. Jego celem jest dostarczenie informacji na temat zużycia energii i emisji dwutlenku węgla, np. ile energii przeznaczana się do ogrzania budynku, chłodzenia, pracy wentylacji i uzyskania ciepłej wody użytkowej. Analiza pozwala na ocenę, jakie jest zużycie energii w danym budynku oraz jakie są potencjalne oszczędności energii po wprowadzeniu zmian.

W kontekście wynajmu mieszkań świadectwo energetyczne jest ważnym (i obowiązkowym) dokumentem, który pomaga właścicielom zrozumieć, jakie są koszty związane z energią, oraz jaki ma to wpływ na środowisko. Dla potencjalnych najemców może to być także ważne kryterium przy wyborze mieszkania, szczególnie jeśli zależy im na obniżeniu rachunków za energię. W kwietniu 2023 roku wprowadzono istotne zmiany dotyczące konieczności posiadania świadectwa energetycznego – ogłoszono nowelizację, która określa, że nabywca lub najemca nieruchomości nie może zrzec się prawa do otrzymania świadectwa energetycznego. Oznacza to obowiązek właściciela lub zarządcy nieruchomości, aby dostarczyć świadectwo charakterystyki energetycznej podczas sporządzania aktu notarialnego sprzedaży lub zawierania nowej umowy najmu. Nieprzestrzeganie tego obowiązku będzie skutkować nałożeniem kary grzywny, która może wynieść nawet kilka tysięcy złotych.

Czy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe?

Warto zwrócić uwagę na konkretne sytuacje, w których posiadanie świadectwa charakterystyki energetycznej staje się konieczne.

Przede wszystkim w momencie sprzedaży nieruchomości, a także w przypadku wynajmu nieruchomości – świadectwo jest niezbędne niezależnie od rodzaju umowy najmu. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że także aneksacja umowy najmu, na przykład na kolejny rok, wymaga posiadania aktualnego świadectwa. To ważne zagadnienie zwłaszcza dla osób planujących długoterminowy najem.

Kiedy nie trzeba świadectwa charakterystyki energetycznej?

Istnieje jednak kilka wyjątków od tego obowiązku – świadectwo charakterystyki energetycznej nie jest wymagane, gdy korzystamy z istniejącego budynku lub mieszkania “na własny użytek”, czyli bez zamiaru sprzedaży czy wynajmu. Zwolnienie od obowiązku posiadania świadectwa dotyczy również sytuacji, gdy budynek:

• został uznany za zabytek,
• służy celom kultu religijnego,
• jest budynkiem przemysłowym lub gospodarczym niewyposażonym w instalacje zużywające energię (z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego),
• przeznaczony jest do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku lub jest budynkiem wolnostojącym o powierzchni użytkowej poniżej 50 mkw,
• nie posiada pozwolenia na użytkowanie lub podłączonego źródła ciepła,
• nie ma osobnej księgi wieczystej.

Gospodarstwa rolne o wskaźniku EP nie przekraczającym 50 kWh (mkw. rok) również są zwolnione z obowiązku posiadania świadectwa energetycznego.

W przypadku powyższych sytuacji, formalne świadectwo energetyczne nie jest konieczne, choć w wielu przypadkach nadal może być zalecane. O jakich przypadkach mowa?

• Świadectwo może być wymagane przez nabywcę lub najemcę.
• Świadectwo wpływa na zwiększoną atrakcyjność nieruchomości na rynku.
• Zmiany przepisów prawnych mogą wkrótce poszerzyć zakres obowiązku posiadania świadectwa.
• W przypadku lokali samodzielnych bez osobnej księgi wieczystej, przyszły właściciel może być zobligowany do wyodrębnienia lokalu, co czyni posiadanie świadectwa koniecznym.

Jakie informacje zawiera świadectwo charakterystyki energetycznej?

Wzór świadectwa charakterystyki energetycznej, udostępniony przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii skupia się na kluczowych informacjach dotyczących oceny energetycznej budynku. Jakie elementy znajdziemy w treści tego dokumentu?

Na wstępie świadectwo zawiera dokładny opis ocenianego budynku, obejmujący rok oddania do użytku, powierzchnię użytkową, powierzchnię ogrzewanych pomieszczeń i datę ważności. Dodatkowo przewidziano miejsce na umieszczenie fotografii budynku. W kolejnej części świadectwa charakterystyki energetycznej znajdziemy ocenę lokalnego zużycia energii. Kluczowe parametry to wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię użytkową (EU), końcową (EK), nieodnawialną energię pierwotną (EP) wyrażone w kWh/mkw oraz procentowy udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową (Uoze).

Świadectwo prezentuje również graficzną reprezentację wskaźnika EP badanego budynku w porównaniu do normy dla nowo powstałych obiektów. Dzięki suwakowi charakterystyki energetycznej, użytkownicy mogą szybko ocenić, czy ich budynek jest energooszczędny.

W przypadku mieszka, świadectwo energetyczne dostarcza bardziej szczegółowe informacje o parametrach techniczno-użytkowych, a także wyliczenia wskaźników dla poszczególnych źródeł wykorzystania energii, takich jak ogrzewanie, wentylacja czy ciepła woda użytkowa.

Dla posiadaczy świadectwa energetycznego istotne są również zalecenia dotyczące poprawy charakterystyki energetycznej, uwzględniające aspekty ekonomiczne i techniczne. Ważnymi elementami są także numer generowany w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpis audytora, bez których dokument traci swoją ważność.

Korzyści z posiadania świadectwa energetycznego

Posiadanie świadectwa energetycznego może przynieść wiele korzyści obu stronom wynajmu. Oto kilka z nich:

• Zwiększona atrakcyjność mieszkania na wynajem – lokale z lepszym wynikiem energetycznym mogą być bardziej atrakcyjne dla najemców, którzy szukają oszczędności na rachunkach za energię.
• Większa pewność kosztów – posiadanie świadectwa energetycznego dostarcza wiedzy o zużyciu energii, co ułatwia planowanie budżetu i opłat związanych z najmem.
• Ekologia – wspieranie bardziej efektywnego zużycia energii przyczynia się do redukcji emisji dwutlenku węgla i ochrony środowiska.
• Zwiększone możliwości negocjacji cen najmu – posiadanie świadectwa energetycznego może dać wynajmującemu większą przewagę w negocjacjach cenowych, zwłaszcza jeśli budynek ma wysoką efektywność energetyczną.
• Poprawa komfortu życia – dla najemców mieszkania o lepszym wyniku energetycznym często oznaczają wyższy komfort termiczny i mniejsze straty ciepła, co przekłada się na bardziej korzystne warunki mieszkalne.

Kto wydaje świadectwo energetyczne?

W procesie sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej istotne jest zaufanie do kwalifikacji osoby odpowiedzialnej za jego wykonanie. W Polsce uprawnienia do tego zadania posiadają jedynie osoby zarejestrowane w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków. Przed zleceniem sporządzenia świadectwa warto skorzystać z tego rejestru, wpisując imię i nazwisko lub numer uprawnień budowlanych audytora. W ten sposób możemy zweryfikować, czy osoba ta faktycznie jest kompetentna do przeprowadzenia niezbędnej oceny energetycznej.

Pewną niedogodnością może być to, że rejestr nie umożliwia wyszukiwania audytorów w określonym regionie i filtrowania wyników według lokalizacji. Warto jednak skorzystać z dostępnych informacji, aby zapewnić sobie profesjonalne i rzetelne wykonanie świadectwa energetycznego.

Jak uzyskać świadectwo energetyczne?

Proces uzyskania świadectwa energetycznego może wydawać się skomplikowany, ale warto wiedzieć, że istnieje wiele firm i ekspertów, którzy specjalizują się w jego sporządzaniu. W simpl.rent we współpracy z Pewnym Lokalem również oferujemy usługę sporządzenia świadectwa. Oto kilka kroków, które właściciel mieszkania musi podjąć, aby je uzyskać:

1. Skontaktuj się z certyfikatorem energetycznym – znajdź certyfikatora energetycznego, który ma odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie w tworzeniu świadectw energetycznych.
2. Przeprowadź audyt energetyczny – certyfikator przeprowadzi audyt energetyczny mieszkania, zbierając informacje na temat izolacji, instalacji grzewczej, wentylacji i innych czynników wpływających na zużycie energii.
3. Sporządź świadectwo energetyczne – na podstawie zebranych danych certyfikator sporządzi świadectwo energetyczne, które będzie zawierać informacje o efektywności energetycznej mieszkania.
4. Wprowadź poprawki, jeśli to konieczne – jeśli wynik audytu energetycznego wskazuje na potrzebę poprawy efektywności energetycznej mieszkania, warto rozważyć przeprowadzenie odpowiednich prac modernizacyjnych. To może obejmować wymianę okien, ocieplenie ścian czy modernizację instalacji grzewczej. Po wykonaniu tych prac, można ponownie skontaktować się z certyfikatorem energetycznym w celu zaktualizowania świadectwa.
5. Monitoruj zużycie energii – posiadanie świadectwa energetycznego to jedno, ale dbanie o efektywność energetyczną mieszkania to kontynuujący się proces. Monitoruj zużycie energii, dbaj o regularną konserwację urządzeń i instalacji, a także rozważ inwestycje w bardziej energooszczędne technologie.

Koszty i ważność świadectwa energetycznego

Warto również zaznaczyć, że koszty uzyskania świadectwa energetycznego mogą różnić się w zależności od regionu oraz od wybranego certyfikatora energetycznego – cena może wynieść od 400 do nawet 1 000 złotych, u nas koszt uzyskania świadectwa zaczyna się już od 249 zł.

Zawsze warto jednak zasięgnąć kilku ofert i porównać koszty, aby znaleźć najkorzystniejszą opcję.

Jeśli chodzi o ważność świadectwa energetycznego, to po okresie 10 lat konieczne będzie jego odnowienie. Świadectwo należy również zaktualizować w sytuacji przeprowadzenia remontu, który wpływa na parametry energetyczne nieruchomości, takie jak: wyburzenie lub wniesienie nowych ścian, zmiana pieca lub źródła ogrzewania, ocieplenie budynku czy wybudowanie lub zamurowanie dodatkowych lub zbędnych okien i drzwi.

Podczas odnowienia, certyfikator energetyczny oceni, czy zmieniła się efektywność energetyczna mieszkania po ewentualnych pracach modernizacyjnych, czy zmianach w systemie ogrzewania. Dlatego warto pamiętać o regularnym aktualizowaniu świadectwa, aby zachować jego aktualność i wiarygodność.

Podsumowanie

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest nie tylko wymogiem prawnym, ale także narzędziem, które może przynieść wiele korzyści zarówno właścicielom nieruchomości, jak i potencjalnym najemcom. Warto zainwestować czas i środki w uzyskanie certyfikatu, ale na tym działania się nie kończą. Kolejny krok to poprawa efektywności energetycznej nieruchomości. W dłuższej perspektywie może to przynieść oszczędności finansowe i korzyści dla środowiska.

Treści na stronie simpl.rent są stanowiskiem autorów i nie stanowią porad prawnych ani opinii prawnych i nie mogą ich zastąpić. Należy pamiętać, że każdy przypadek powinien być traktowany indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności mu towarzyszących. W celu ustalenia stanu prawnego w indywidualnej sprawie zachęcamy do skorzystania z profesjonalnej pomocy prawnej.

Przeczytaj również

• Najlepsze ubezpieczenia przy wynajmie mieszkania – jak ograniczyć ryzyko?
• Jak rozliczyć podatek od wynajmu mieszkania w 2023?
• Jak maksymalizować zyski z wynajmu mieszkania? Strategie dla wynajmujących